آنالیز رشد ارقام سورگوم دانه ای در تراکم های مختلف کشت در شرایط آب وهوایی اهواز

به منظور تعیین اثرات رقم و تراکم بر روی شاخص ها رشد و بررسی نحوه تاثیر این شاخص ها بر رروی رشد و عملکرد ارقام سورگوم دانه ای، ازمایشی در مرکز تحقیقات کشاورزی استان خوزستان در مرداد ماه سال 1377 انجام گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی مرکب از دور افکتور رقم و تراکم پیاده شد. ارقام عبارت بودند از ‏‎kimia, kgs4‎‏ و ‏‎kgs10‎‏ و تراکم ها در سه سطح 90، 130 و 170 هزار بوته در هکتار منظور شدند.جهت تعیین شاخص های رشد ارقام در تراکمهای مختلفه، نمونه برداری 30 روز پس از کاشت به فاصله هر 15 روز یکبار از گکیاهانی که تحت شرایط طبیعی مزرعه قرار داشتند انجام گرفت.برای محاسبه شاخص های رشد، ابتدا با استفاده از برنامه کامپیوتری ‏‎table curve‎‏ بهترین معادله وزن خشک کل، وزن خشک برگ و شاخص سطح برگ با زمان تعیین و سپس شاخص های رشد از طریق روابط موجود محسبه و روند تغییرات آنها در طول فصل رشد ترسیم گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که رقم و تراکم تاثیر قابل ملاحظه ای برروی شاخص های رشد از قبیل شاخص سطح برگ ‏‎(lai)‎‏، سرعت جذب خالص ‏‎(nar)‎‏، سرعت رشد نسبی ‏‎(rgr)‎‏، نسبت سطح برگ ‏‎(lar)‎‏، نسبت وزن برگ ‏‎(lwr)‎‏ و بالاخره سطح ویژه برگ ‏‎(sla)‎‏ در طول روند رشد گیاه داشته است. حداکثر سرعت رشد محصول را رقم ‏‎kgs10‎‏ در تمام تراکمها به خود اختصاص داد هر چند که رقم ‏‎kgs4‎‏ حداکثر سرعت جذب خالص را به میزان 10 گرم بر مترمربع سطح برگ در روز در تراکم 90 هزار بوته در هکتار نشان داد. سرعت جذب خالص ارقام با تراکمهای مختلف ابتدا افزایش یافته و سپس کاهش یافت. ارقام و تراکم ها از لحاظ عملکرد بیولوژیک، عمکرد دانه، تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه، نسبت وزن دانه به خوشه و ارتفاع گیاه اختلاف معنی داری حداقل در سطح احتمال پنج درصد نشان داده اند. اثر متقابل رقم و تراکم معنی دار نگردید. بیشتری عملکرد بیولوژیک را رقم ‏‎kgs10‎‏ در تمام تراکمها داشته که حداکثر به میزان 01/22 تن در هکتار در تراکم 170 هزار بوته در هکتار به دست آمد. از لحاظ عملکرد دانه بیشتری عملکرد را رقم ‏‎kimia‎‏ در تراکم 170 هزار بوته در هکتار به میزان 772/8 تن در هکتار داشت. به طور کلی از نتایج بدست آمده در محدوده این تحقیق می توان چنین استنباط نمود که در شرایط اقلیمی اهواز بیشتری عملکرد دانه از رقم ‏‎kimia‎‏ در تراکم 170 هزار بوته قابل حصول است.